| Aantekeningen |
- Uit De Viersprong nr. 106:
(vervolg van vader Johannes)
Bertus de Grauw werd op 5 maart 1841 te Aarlanderveen geboren. Hij trouwde met Maria Theresia Elisabeth Ponsioen, die op 11 januari 1844 te Aarlanderveen ter wereld kwam. De datum en plaats van het huwelijk zijn onbekend, maar dit zal waarschijnlijk omstreeks 1869 in Schoonhoven hebben plaatsgevonden; hun eerste kind werd in 1870 geboren. Het valt op dat ook dit een gemengd huwelijk was: Bertus was hervormd en Maria rooms-katholiek. Als gevolg hiervan werden de zonen hervormd en de meisjes rooms-katholiek opgevoed. Dit was tegen de regels van de rooms-katholieke kerk in, die in die tijd eiste dat de niet-katholieke partner beloofde de kinderen katholiek te zullen opvoeden. Er kwamen twaalf kinderen, van wie er zeven op jeugdige leeftijd overleden en drie een bestaan buiten het dorp vonden; een van hen werd non.
Bertus en Maria woonden het grootste deel van hun leven in Aarlanderveen, Lage Zijde. Bertus was huurkoetsier/stalhouder van beroep en vervolgens veehouder. In 1890 werd hij kruidenier en handelaar in wijn en gedistilleerd; hij had zijn winkel in de huidige Julianastraat te Alphen, grenzend aan de winkel van Van der Helm. In 1892 zette hij zijn zaak voort aan de Lage Zijde in Aarlanderveen, in wijk IV, nr. 231, later Raadhuisstraat nr. 186. Uiteindelijk specialiseerde hij zich in wijnen en bieren. Bertus overleed op 19 november 1915. Maria stierf op 21 augustus 1923 toen zij op bezoek was bij haar dochter en schoonzoon, Maria Theresia Heiltje de Grauw (1887-1973) en Gerardus Kroon, hoofd van een school te Krommenie. Zij werd in Alphen aan den Rijn begraven.
(vervolg bij zoon Johannes)
Uit De Viersprong nr. 106:
DRANKENHANDEL DE GRAUW
De vroeger bestaande drankenfirma's B.J.G. de Grauw en Jelfra b.v. zijn beide van vader op zoon overgegaan. Bertus de Grauw (1841-1915) stond aan de oorsprong van deze bedrijven. Hij begon, zoals al eerder vermeld, in 1890 met een kruidenierswinkel en handel in wijn en gedistilleerd in de huidige Julianastraat te Alphen. In 1892 verhuisde hij naar de Raadhuisstraat nr. 186 en wilde zijn winkel uitbreiden met een verkoopadres van sterke drank 'in het klein'. Hiervoor was echter een speciale vergunning nodig. Deze moest worden aangevraagd bij burgemeester en wethouders van Aarlanderveen, die op hun beurt een ontheffing moesten krijgen van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Dat laatste had de nodige voeten in de aarde. Op 22 december 1891 vroeg Bertus bij B&W vergunning aan voor 'de verkoop van sterken drank in het klein' voor directe consumptie in zijn lokaliteit in huis wijk IV, nr. 231. later Raadhuisstraat nr. 186.
De brief van B&W aan Gedeputeerde Staten met het verzoek ontheffing te verlenen ten behoeve van de vergunning voor Bertus werd op 23 januari 1892 verzonden. Overwegende dat 'in wijk V van de Israëlitische begraafplaats (aan de Aarkade) tot aan de Alphensche brug zich slechts twee lokaliteiten voor de verkoop van sterken dranken in het klein bevinden, waarvan de eene het hotel "De Vergulde Wagen " en de andere een slijterij, terwijl in wijk IV, strekkende van de Alphensche brug tot aan Gouwsluis geene andere zoodanige inrichting bestaat, anders dan het hotel "Rijnstroom", wat eigenlijk met eene tapperij moeilijk is gelijk te stellen' en verder dat
- 'de in het adres bedoelde in wijk IV gelegen lokaliteit tot hiertoe was eene tapperij, speciaal ingericht ten dienste van drankmisbruikers, zoodanig dat van buiten af geenerlei waarneming kon geschieden van hetgeen daarbinnen omging en
de bedoelde localiteit dus op goede gronden van eene hoogst onzedelijke strekking was te achten;'
- 'de verzoeker, een man van onberispelijke zeden, alsnu van de localiteit wenschte te maken eene winkelnering in comestibles met slijterij in sterke dranken enz. en het dus voor de hand ligt, dat uit oogpunt van moraliteit het gehalte der inrichting zeer beduidend zal worden verbeterd;'
- 'mitsdien aan het algemeen belang ontleende redenen bestaan om het onderwerpelijk verzoek krachtig te steunen,'
- 'besluiten B&W, gelet op art. 3, nr. 8 en art. 4, alinea 2 van de drankwet, adressant voor een goedgunstige beschikking op zijn adres met bescheiden aandrang aan Heeren Gedeputeerden Staten van dit gewest voor te dragen.'
Op 2 februari 1892 ontvingen B&W van Gedeputeerde Staten antwoord. Een dergelijke vrijstelling kon alleen door de Staten worden ondersteund als zij ervan verzekerd waren dat, overeenkomstig de drankwet, in kommen van dorpen, gehuchten of afzonderlijk gelegen buurten, op niet meer dan twee plaatsen sterke drank in het klein werd verkocht. De Staten verzochten B&W daarom nader te specificeren hoeveel verkooppunten van sterke drank zich in de wijken IV (Raadhuisstraat) en V (Van Mandersloostraat) van de gemeente Aarlanderveen bevonden. Op de nadere toelichting van B&W, verzonden op 11 februari 1892, reageerden Gedeputeerde Staten afwijzend en weigerden de bedoelde ontheffing te verlenen.
Op 25 maart besloten B&W de gevraagde vergunning toch te geven op grond van artikel 26 van de Drankwet waarin benadrukt wordt dat 'met betrekking tot de aanvrager deze moreel en zedelijk van een onberispelijk gedrag dient te zijn.' In de oorspronkelijke aanvraag van Bertus de Grauw van 22 december 1891 werd de datum veranderd in 23 maart 1892 en werd 25 maart vastgelegd als de eerste (en laatste) datum van behandeling van deze aanvraag door B&W van Aarlanderveen. Daarmee werd dus de voorgaande correspondentie met Gedeputeerde Staten inzake deze aanvraag, alsmede de afwijzing door de Staten, als 'niet terzake' beschouwd.
De officiële vergunning werd verleend op 20 april 1892 voor het tijdvak 1 mei 1892 tot en met 30 april 1893, behoudens verlenging krachtens het tweede lid van art. 7 van de gemeentewet. De lokaliteit waarvoor de vergunning gold, was het voor- of winkelgedeelte van het perceel kadastraal sectie C. nr. 121, wijknummer IV, huisnr. 186. De vergunning stond alleen de verkoop toe van hoeveelheden van minder dan tien liter, voor gebruik ter plekke of elders. Bertus stond voortaan ingeschreven als 'tapper'.
Op 15 november 1912 stopte Bertus met werken; hij was toen 71 jaar. Zijn drankvergunning werd vanaf die datum ingetrokken. Drie jaar later, op 19 november 1915 overleed hij te Aarlanderveen.
(voor vervolg zie bij zoon Johannes)
Uit De Viersprong, nr. 111
Raadhuisstraat nr. 184
In 1827 was de weduwe Rachelaar eigenaar en bewoner van dit pand en van 1832 tot 1850 Frederich Rachelaar. van beroep 'kapper en pruikmaker', waarschijnlijk haar zoon. Bij akte van notaris Spruit bleek het pand vervolgens in 1891 in eigendom te zijn gekomen van Bertus de Grauw, winkelier, die in 1906 achter zijn woning een schuur liet bouwen als opslagruimte voor zijn bier- en wijnhandel. Begin 1900 verplaatste zijn zoon Johannes de Grauw de winkel naar Raadhuisstraat 240, maar hij bleef eigenaar van het winkelpand Raadhuisstraat nr. 184. In 1923 werd het pand, eerder bewoond door de weduwe De Grauw, verhuurd aan Cornelis van Gemeren, die voordien zijn zaak 'in planten en losse bloemen' in de Kerksteeg had.
Ten behoeve van Van Gemeren liet Johannes de Grauw in 1925 de pui van het pand Raadhuisstraat nr. 184, die aanvankelijk twee ramen had met in het midden een winkeldeur, verbouwen tot een pui met één groot winkelraam en een ingangkozijn. In 1927 wijzigde Van Gemeren de naam van zijn zaak van 'C. van Gemeren & Zonen' in 'Bloemenmagazijn Corona'.
Toen Van Gemeren zijn zaak naar de Prins Hendrikstraat verplaatste en weer later naar Julianastraat nr. 10, bood Johannes de Grauw het winkelwoonhuis Raadhuisstraat nr. 184 te huur aan. De nieuwe huurder was Jan Dijs, die er een winkel begon in boter, kaas en fijne vleeswaren.20 Het was geen frisse winkel, vertelt een oud-bewoonster, Dijs verkocht ook nog vis, maar het ijs was er wel lekker. De zaak van Jan Dijs had geen lang bestaan.
(zie hierna de beschrijving bij Gerard Broer)
|
1841 - 1915 (74 jaar)
